คำจำกัดความเกี่ยวกับเครื่องมือวัด

เครื่องมือวัด (Measuring Tool) คือ

เครื่องมือสำหรับใช้ในการวัดเพื่อบ่งชี้บอกระยะหรือขนาดในการกำหนดตำแหน่ง ตรวจสอบระยะหรือขนาดความกว้าง ความยาว ความสูงหรือความหนาของวัสดุชิ้นงาน ฯลฯ เครื่องมือวัดมีหลายชนิด แต่ละชนิดมีลักษณะ รูปร่างที่แตกต่างกันตามประโยชน์ใช้งาน

Sensors (เซนเซอร์) คือ

อุปกรณ์ตรวจจับสัญญาณหรือปริมาณทางฟิสิกต์ต่าง ๆ เช่น อุณหภูมิ ความชื้น แสง เสียง ความดัน เป็นต้น จากนั้น จะทำหน้าที่เปลี่ยนให้เป็นสัญญาณขาออกหรือปริมาณเอาต์พุตในอีกรูปแบบหนึ่งAccuracy (ค่าความถูกต้อง หรือ ความคลาดเคลื่อน) คือ ค่าที่บอกความสามารถของเซนเซอร์ว่าสามารถอ่านค่าที่ได้เบี่ยงเบนไปจากค่าที่แท้จริงมากหรือน้อยเพียงใด

ตัวอย่าง

+/- 1% of Reading หรือ MV (Measuring Value)
+/- 0.1% of FS (Full Scale)

Precision & Repeatability (ความแม่นยำ) คือ

ความสามารถของเซนเซอร์ในการอ่านค่าซ้ำกันหลายครั้ง
หมายเหตุ : Precision สูงอาจไม่ได้หมายถึง Accuracy ดี

Measuring Range (ช่วงการวัด) คือ

ค่าที่บอกถึงความสามารถของเซนเซอร์ว่าอ่านค่าได้ ต่ำสุด – สูงสุดเท่าไหร่
เช่น -50 ถึง 150 degree C

Resolution (ค่าความละเอียด) คือ

ขนาดของการเปลี่ยนแปลงที่น้อยที่สุดที่เครื่องมือสามารถตรวจจับและตอบสนองได้ เช่น 0.1 degree C

Linearity (ค่าความเป็นเส้นตรง) คือ

ความสัมพันธ์ระหว่างสัญญาณขาเข้า (Input) และสัญญาณขาออก (Output) ของเซนเซอร์ ที่มีความสัมพันธ์กันเป็นเชิงเส้นตรงหรือมีลักษณะเป็นกราฟเส้นตรง

Response Time (ความไวในการตอบสนอง) คือ

ช่วงเวลาที่เซนเซอร์ใช้ในการตอบสนองสัญญาณขาออกให้มีค่าเท่ากับสัญญาณขาออกสุดท้าย ซึ่งมักจะมีหน่วยเป็น วินาที เป็นต้น

ยกตัวอย่าง :

สัญลักษณ์ที่มักพบ คือ t99 เช่น t99 = 5 วินาที

หมายถึง เซนเซอร์จะใช้เวลาในการตอบสนองให้สัญญาณขาออกที่มีค่าประมาณ 99% ของค่าสัญญาณขาออกสุดท้ายคือ 5 วินาที

การวัดเป็นปฏิบัติการทางเทคนิค ที่ต้องปฏิบัติตามวิธีการวัดที่กำหนดขั้นตอนไว้แล้ว เพื่อการเปรียบเทียบกันระหว่างปริมาณที่ถูกวัดที่กำหนดขั้นตอนไว้แล้ว เพื่อการเปรียบเทียบกันระหว่างปริมาณที่ถูกวัดกับปริมาณมาตรฐาน (Standard) ซึ่งเป็นตัวแทนของหน่วยวัด ซึ่งหมายถึงเครื่องมือวัดนั่นเอง สำหรับวิธีการวัดและเครื่องมือวัดที่ใช้ ก็คงจะขึ้นอยู่กับระดับของความถูกต้องของการวัดที่ต้องการรวมทั้งความรู้ความชำนาญในระบบการวัดของผู้ทำการวัดประกอบกัน แต่ไม่ว่าจะใช้วิธีการตลอดจนผู้มีความชำนาญในระบบการวัดของผู้ทำการวัดประกอบกัน แต่ไม่ว่าจะใช้วิธีการตลอดจนผู้มีความสามารถเพียงใดก็ไม่สามารถทำให้เกิดความถูกต้องของการวัดได้ตามต้องการ หากเครื่องมือวัดที่ใช้ในกระบวนการวัดไม่ได้รับการสอบเทียบความถูกต้อง