เครื่องมือวัดค่ากรด-ด่าง
เครื่องวัดค่ากรด-ด่าง หรือ pH Meter เป็นอุปกรณ์สำคัญสำหรับตรวจสอบความเป็นกรดหรือด่างของน้ำและสารละลาย ซึ่งมีผลโดยตรงต่อคุณภาพของผลิตภัณฑ์ กระบวนการผลิต และความปลอดภัยในงานอุตสาหกรรม เครื่องวัด pH จาก LEGATOOL.com มีให้เลือกตั้งแต่รุ่นแบบปากกาขนาดเล็ก ไปจนถึงรุ่นตั้งโต๊ะและระบบออนไลน์สำหรับงานควบคุมกระบวนการ เหมาะสำหรับทุกงานที่ต้องการความแม่นยำในการวัดค่า pH
ค่า pH (Potential of Hydrogen) เป็นค่าที่ใช้บอกระดับความเป็นกรดหรือด่างของสารละลาย โดยมีช่วงตั้งแต่ 0–14 ซึ่ง pH 7 คือค่ากลาง (เป็นกลาง) ส่วนค่าน้อยกว่า 7 คือกรด และมากกว่า 7 คือด่าง การวัดค่า pH อย่างถูกต้องจึงมีความสำคัญอย่างมากในหลายอุตสาหกรรม เช่น อาหาร เครื่องดื่ม น้ำดื่ม น้ำเสีย เคมีภัณฑ์ และห้องทดลอง
หลักการทำงานของเครื่องวัดค่ากรด-ด่าง (pH Meter)
เครื่องวัด pH ใช้หัววัดไฟฟ้าเคมี (Electrode) ตรวจจับแรงดันไฟฟ้าที่เกิดจากไอออนของไฮโดรเจนในสารละลาย แล้วแปลงเป็นค่าตัวเลขแสดงผลบนหน้าจอ ผู้ใช้งานสามารถอ่านค่าได้อย่างแม่นยำภายในไม่กี่วินาที
ทำไมต้องวัดค่ากรด-ด่าง (pH)
การวัดค่าพีเอช (pH) เป็นขั้นตอนพื้นฐานที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในการควบคุมคุณภาพของน้ำ สารละลาย และกระบวนการผลิตในอุตสาหกรรมต่าง ๆ เนื่องจาก ค่าพีเอชมีผลโดยตรงต่อปฏิกิริยาเคมี ประสิทธิภาพของกระบวนการ และคุณภาพของผลิตภัณฑ์สุดท้าย หากค่า pH ไม่อยู่ในช่วงที่เหมาะสม อาจก่อให้เกิดปัญหาหลายประการ เช่น การเสื่อมสภาพของวัตถุดิบ การกัดกร่อนของเครื่องจักร หรือการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์ที่ไม่พึงประสงค์
- เพื่อควบคุมคุณภาพผลิตภัณฑ์ ค่า pH ส่งผลต่อคุณสมบัติทางเคมีของผลิตภัณฑ์ เช่น รสชาติ ความคงตัว และอายุการเก็บรักษา
- เพื่อรักษาสมดุลของกระบวนการผลิต หลายกระบวนการต้องการค่า pH ที่เฉพาะเจาะจงเพื่อให้ปฏิกิริยาเคมีเกิดขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ
- เพื่อควบคุมคุณภาพน้ำและสิ่งแวดล้อม ในงานบำบัดน้ำและสิ่งแวดล้อม ค่า pH เป็นตัวชี้วัดสำคัญในการตรวจสอบคุณภาพของน้ำ
- เพื่อความปลอดภัยและประสิทธิภาพของอุปกรณ์ ค่า pH ที่ไม่ถูกต้องอาจทำให้เกิดการกัดกร่อนในท่อ ถัง หรือเครื่องจักร ซึ่งส่งผลต่ออายุการใช้งานและต้นทุนการบำรุงรักษา การตรวจสอบค่า pH อย่างสม่ำเสมอจึงช่วยลดความเสียหายและยืดอายุการใช้งานของระบบ
- เพื่อการวิจัยและการควบคุมมาตรฐาน ในห้องปฏิบัติการและสถาบันการศึกษา การวัดค่า pH เป็นขั้นตอนสำคัญในการควบคุมตัวแปรของการทดลอง
ไม่ว่าจะเป็นงานผลิตอาหาร น้ำดื่ม ยา เคมีภัณฑ์ หรือสิ่งแวดล้อม ค่า pH ที่เหมาะสมคือสิ่งที่รับประกันถึงคุณภาพ ความปลอดภัย และความคงตัวของระบบ ดังนั้นการใช้ เครื่องวัด pH (pH Meter) ที่แม่นยำและเชื่อถือได้ จึงเป็นสิ่งจำเป็นในทุกอุตสาหกรรม
เครื่องมือวัดค่ากรด-ด่าง (pH) มีกี่รูปแบบ และแต่ละแบบเหมาะกับงานลักษณะใด
| ประเภทเครื่องมือ |
ลักษณะการทำงาน |
เหมาะกับงาน |
เครื่องวัด pH แบบปากกา
(Pen Type pH Meter) |
ใช้หลักการไฟฟ้าเคมีในการตรวจจับไอออนไฮโดรเจนผ่านหัววัด (Electrode) ที่อยู่ปลายปากกา จากนั้นแสดงผลค่าบนหน้าจอดิจิทัลในไม่กี่วินาที |
เหมาะสำหรับการตรวจวัดค่า pH เบื้องต้นในภาคสนาม เช่น
- ตรวจน้ำในบ่อปลา สระน้ำ หรือฟาร์มไฮโดรโปนิกส์
- ตรวจสารละลายเบื้องต้นในห้องเรียน
- งานเกษตรกรรม และการตรวจคุณภาพน้ำทั่วไป
|
เครื่องวัด pH แบบพกพา
(Portable pH Meter) |
เป็นเครื่องวัดแบบมือถือที่มีหัววัดแยกจากตัวเครื่อง สามารถต่อสายหัววัดลงในของเหลวได้โดยตรง แล้วอ่านค่าบนหน้าจอขนาดใหญ่ |
เหมาะสำหรับงานอุตสาหกรรมที่ต้องตรวจวัดนอกสถานที่ เช่น
- ตรวจคุณภาพน้ำในโรงงานผลิตอาหารและเครื่องดื่ม
- งานควบคุมคุณภาพในกระบวนการผลิต
- ตรวจวัดน้ำเสียในระบบบำบัด
- ใช้ในพื้นที่ภาคสนามที่ต้องการความรวดเร็วและแม่นยำ
|
เครื่องวัด pH แบบตั้งโต๊ะ
(Benchtop pH Meter) |
ออกแบบมาสำหรับงานในห้องปฏิบัติการ โดยใช้หัววัดที่เชื่อมต่อกับเครื่องผ่านขาตั้ง (Electrode Stand) ผู้ใช้สามารถปรับตำแหน่งหัววัดได้สะดวก และอ่านค่าผ่านหน้าจอที่แสดงผลละเอียดระดับทศนิยม |
เหมาะสำหรับการวิเคราะห์และควบคุมคุณภาพในระดับห้องแล็บ เช่น
- ห้องปฏิบัติการในมหาวิทยาลัยหรือสถาบันวิจัย
- งานทดสอบผลิตภัณฑ์อาหาร เครื่องสำอาง ยา และเคมีภัณฑ์
- งาน QC และ R&D ที่ต้องการความแม่นยำสูง
|
เครื่องวัด pH แบบออนไลน์
(Online pH Controller / Monitor) |
เป็นระบบติดตั้งถาวรในกระบวนการผลิต โดยหัววัดจะจุ่มอยู่ในของเหลวตลอดเวลา และส่งสัญญาณต่อเนื่องไปยังตัวควบคุม (Controller) เพื่อแสดงผลและควบคุมระบบแบบอัตโนมัติ |
เหมาะสำหรับงานที่ต้องควบคุมกระบวนการแบบต่อเนื่อง เช่น
- ระบบบำบัดน้ำเสียในโรงงานอุตสาหกรรม
- ระบบผลิตน้ำบริสุทธิ์ (DI Water / RO System)
- กระบวนการเคมีที่ต้องควบคุมปฏิกิริยาอย่างแม่นยำ
- โรงงานอาหาร เครื่องดื่ม หรือเภสัชกรรมที่ใช้ระบบอัตโนมัติ
|
บทความเกี่ยวกับเครื่องวัดค่า pH (ph meter)
วิธีการเลือกซื้อเครื่องวัดพีเอช pH Meter
บทความ เลกะทูล – วิธีการเลือกซื้อเครื่องวัดพีเอช pH การวัดค่ากรดด่าง pH วัดได้ง่ายด้วยเครื่องวัดพีเอช ในปัจจุบันมีเครื่องวัดพีเอชให้เลือกใช้มากมายหลายรุ่นหลายยี่ห้อ มีให้เลือกทั้งแบบพกพา portable สำหรับงานภาคสนาม หรือแบบตั้งโต๊ะ desktop/ bench top type สำหรับห้องแล็ป ห้องปฎิบัติการ สถาบันการศึกษา,… มีให้เลือกมากมายแล้วจะเลือกอย่างไรดี??? ก่อนอื่น ลองตอบคำถามด้านล่างนี้ก่อน
โพรบวัดพีเอช pH Electrode
โพรบวัดพีเอช มีให้เลือกหลายประเภท ถ้าแบ่งตามลักษณะการใช้งานตามเซนเซอร์จะแบ่งได้ดังนี้ 1. Glass pH Electode โพรบวัดพีเอช แบบทั่วไป เซนเซอร์จะมีลักษณะเป็นกระเปาะแก้วกลมๆ โพรบประเภทนี้เหมาะสำหรับการวัดกรดด่างในของเหลว น้ำ ปกติกระเปาะ(เซนเซอร์) จะทำจากแก้วจึกมักเรียกโพรบวัดพีเอชประเภทนี้ว่า “Glass pH Electrode” ส่วนวัสดุ body ของโพรบจะทำจากอีพ๊อกซี่ (Expoxy) หรือแก้ว (Glass) แล้วแต่รุ่นแต่ละยี่ห้อ แต่ส่วนใหญ่มักทำจาก Epoxy เพราะมีความแข็งแรงคงทนกว่าแก้ว
วิธีการดูแลรักษาโพรบวัดพีเอชและการวัดกรดด่าง
การวัดค่ากรดด่างเพื่อให้ค่าที่อ่านได้มีความถูกต้องแม่นยำ สิ่งที่จำเป็นที่สุดคือการเลือกโพรบวัดพีเอชให้ตรงกับการใช้งานและการดูแลรักษาโพรบอย่างถูกวิธี เราขอแนะนำวิธีดูแลรักษาโพรบวัดพีเอชเบื้องต้นเพื่อการวัดค่าให้ถูกต้องแม่นยำและใช้งานได้ยาวนานขึ้น วิธีการนี้สามารถใช้ได้กับโพรบวัดพีเอชทั่วไป
ฟังชั่น Automatic Temperature Compensation (ATC.) คืออะไร?
ฟังชั่น Automatic Temperature Compensation ชื่อย่อ ATC. คือ ฟังก์ชั่นการชดเชยค่าอุณหภูมิอัติโนมัติ จะพบฟังก์ชั่นนี้กับเครื่องวัดคุณภาพน้ำเป็นส่วนมาก เช่นเครื่องวัด ค่าพีเอช (pH), ค่าออกซิเจนในน้ำ (Dissolved Oxygen), ค่าโออาร์พี (Oxidation Reduction Potential), ค่าการนำไฟฟ้าในน้ำ (Conductivity) เป็นต้น
ค่า pH ในดินคืออะไร มีผลกับพืชยังไง
ค่า pH ในดินคืออะไร มีผลกับพืชยังไง เชื่อว่าหลายคนยัง งงกับค่า pH ในดินว่ามันคืออะไร และไม่รู้ว่าดินที่เหมาะจะปลูกต้นไม้ให้เจริญเติบโตงอกงามดีควรจะต้องมีค่า pH ประมาณไหน และควรต้องดูแลรักษาแร่ธาตุอย่างไร ให้พืชออกดอกออกผลงอกงาม ค่า pH คืออะไร ? ความเป็นกรด-ด่างของสสาร วัดกันด้วยหน่วย pH ซึ่งโดยปกติจะมีค่าอยู่ที่ 0-14 ดังนั้นหากในดินมีค่า pH เท่ากับ 7 ก็แสดงว่ามีความเป็นกรด-ด่างเป็นกลาง
น้ำอัลคาไลน์น้ำดื่มเพื่อสุขภาพ
น้ำที่มีฤทธิ์เป็นด่าง (Alkaline Water) จะช่วยล้างพิษของความเป็นกรดและช่วยเป็นกันชนให้ร่างกายเพื่อสร้างสมดุล ระบบโลหิตของมนุษย์ต้องการฤทธิ์ด่าง ตามปกติเลือดของมนุษย์มีค่า pH 7.4 (ระหว่าง 7.35-7.45) คือมีความเป็นด่างอ่อนๆ pH ที่ต่ำกว่า 7 เป็นกรด… ph 7 คือเป็นกลาง….. pH ที่สูงกว่า 7 เป็นด่าง….. ร่างกายของมนุษย์จะเป็นกรดง่ายมาก เพราะอาหารส่วนใหญ่ที่กินเช่น แป้ง โปรตีน ไขมัน เมื่อมีการเผาผลาญอาหารที่
กระดาษวัดค่า ph หรือกระดาษลิตมัส
กระดาษวัดค่า pH หรือกระดาษลิตมัส กระดาษวัดค่า pH หรือกระดาษลิตมัสเราใช้มันในห้องปฏิบัติการเพื่อหาว่าการแก้ปัญหาที่มีความเป็นกรดด่างหรือเป็นกลาง กระดาษวัดค่า pH ที่ใช้ในการทดสอบว่าวิธีการแก้ปัญหาให้เป็นกรดหรือด่างในธรรมชาติ สารสีน้ำเงินเป็นส่วนผสมที่ละลายน้ำประเภทที่แตกต่างกันสีย้อมที่สกัดจากไลเคน มันเป็นที่สังเกตบนกระดาษกรองที่จะสร้างตัวชี้วัดค่า pH
เครื่องวัดพีเอช (pH Meter) มีกี่ประเภท แบบไหนดี
เครื่องวัดพีเอช ถูกนำมาใช้วัดค่ากรดด่าง หรือ pH ในน้ำ ซึ่งที่มาคำว่า pH นั้นย่อมาจาก Potential of Hydrogen Ion ค่าแสดงความเป็นกรด เป็นเบสของสารเคมีจากปฏิกิริยาของไฮโดรเจน (H+) สำหรับตัวเลขที่แสดงค่า pH = 7 แสดงว่าสารนั้นเป็นกลาง ไม่มีฤทธิ์เป็นกรดหรือเบส
เครื่องวัดพีเอช (pH Meter) แบบพกพา รุ่นแนะนำ
เครื่องวัดพีเอชแบบพกพา (Portable Type) ใช้สำหรับวัดค่ากรด-ด่าง ลักษณะเด่น คือ ตัวเครื่องมีขนาดเล็ก พกพาได้ง่าย สะดวกต่อการวัดทั้งใน และนอกสถานที่ เหมาะกับการใช้งานทั่วไป เช่น วัดค่าพีเอชในน้ำดื่ม, วัดค่าพีเอชสระว่ายน้ำ, วัดค่าพีเอชบ่อเลี้ยงปลา บ่อเลี้ยงกุ้ง, วัดค่าพีเอชแหล่งน้ำเน่าเสีย ห้องปฏิบัติการ, อุตสาหกรรมเหมืองแร่, โรงเรียนและวิทยาลัย
เครื่องวัด ph ในน้ำ (pH Meter) แต่ละประเภท
pH ย่อมาจาก (Positive potential of the Hydrogen ions) ใช้บอกความเป็นกรด-ด่างของสสาร ความเข้มข้นของไฮโดรเจนอิออนในน้ํา (Hydrogen or hydronium ion H+ or H3O+ ) ซึ่งเกิดจาก สารที่สามารถแตกตัวให้อนุมูลกรด(H+ )หรือเบส(OH- )ได้ โดยค่า pH จะอยู่ในช่วง 0-14 ถ้าค่า pH น้อยกว่า 7 สารชนิดนั้นจะมีฤทธิ์เป็นกรด และถ้าค่า pH มากกว่า 7 สารชนิดนั้นก็จะมีฤทธิ์
